تأثیر سیاست‌های اقتصادی لیسبون بر تنظیم‌گری بهتر اتحادیه اروپا؛ رهیافت‌هایی برای ارتقای نظام تنظیم‌گری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق عمومی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران؛ پژوهشگر اندیشکده حکمرانی شریف، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

تنظیم‌گیری در اتحادیه اروپا شامل فرایندهای پیشینی عینی و ساختارمند جهت ارزیابی تأثیر ابتکار عمل‌های قانونی و نسبت‌گیری میان سیاست‌های کلان اتحادیه و پیشنهادهای بالقوه در راستای رفع شکاف‌های موجود بین راهبردهای سیاستی و وضعیت بالفعل قانون‌گذاری است. این ارزیابی‌های پیشینی و پسینی از سال 2002 با تصویب دستور کار اقتصادی لیسبون با هدف ارتقای رشد اقتصادی اتحادیه و شمول ابعاد مختلف همچون اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی، آینده‌پژوهی در فرایند بررسی طرح‌های قانونی با در نظر گرفتن ساختارهای نهادی متنوع و بعضاً مستقل همراه بوده و علی‌رغم طولانی‌تر شدن روند تصویب اولیه متن قانونی در کمیسیون، به اتقان بیشتر طرح‌ها و تحقق اهداف کلان اقتصادی لیسبون یعنی ارتقای نرخ اشتغال مولد و رشد اقتصادی دانش‌بنیان انجامیده است.
این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره‌گیری از اسناد حقوقی مرتبط با راهبرد لیسبون به تأثیر این راهبردهای اقتصادی در ساختار و روندهای تنظیم‌گری بهتر این نهاد پرداخته و در پی کشف متغیرهای مؤثر در تحقق سیاست‌های اقتصادی از مسیر اصلاحات تنظیم‌گرانه است.
یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که راهبرد لیسبون با تأکید بر لزوم انطباق ساختارهای تقنینی و نظام تصمیم‌گیری اتحادیه با محوریت تسهیل فعالیت کسب و کارهای کوچک و متوسط و ارتقای نرخ اشتغال مولد، تأثیرات قابل توجهی در دستور کارگذاری سیاست‌های اتحادیه و همچنین فرایند تنظیم‌گری و قانون‌گذاری داشته است که به‌طور مشهود در برنامه‌های مختلف کمیسیون اروپا از جمله برنامه تنظیم‌گری هوشمند، جعبه ابزار تنظیم‌گری بهتر، برنامه تنظیم‌گری متناسب و برنامه متناسب برای آینده متبلور شده است.

کلیدواژه‌ها